top of page

แนวทางการเลือกนักวิชาชีพและบริการด้านสุขภาพจิตให้ตรงกับความต้องการ

รูปภาพนักเขียน: สมภพ แจ่มจันทร์สมภพ แจ่มจันทร์

อัปเดตเมื่อ 5 พ.ย. 2567

แม้ว่าในปัจจุบันบริการด้านสุขภาพจิตในประเทศไทยจะแพร่หลายและเป็นที่รู้จักมากขึ้น และการไปพบจิตแพทย์ นักจิตวิทยา หรือนักจิตบำบัด ถือเป็นเรื่องปกติเมื่อเทียบกับก่อนหน้านี้ แต่เมื่อถึงเวลาที่ใครคนหนึ่งต้องการความช่วยเหลือ ก็มีเรื่องให้ต้องไตร่ตรองพอสมควรก่อนตัดสินใจเข้ารับบริการ เพื่อให้แน่ใจได้ว่าจะได้พบนักวิชาชีพด้านสุขภาพจิตคนใดที่มีคุณภาพ และเลือกบริการความช่วยเหลือรูปแบบใดที่เหมาะกับปัญหาที่กำลังเผชิญอยู่


หากคุณคือผู้ที่กำลังมองหาความช่วยเหลือหรือมีคนใกล้ชิดที่จำเป็นต้องได้รับบริการด้านสุขภาพจิต ในบทความนี้ผมจะนำเสนอแนวทางการเลือกนักวิชาชีพและบริการด้านสุขภาพจิตให้ตรงกับความต้องการ โดยพิจารณาจาก 2 แนวทาง เพื่อให้คุณตัดสินใจได้ง่ายขึ้นครับ



1. เลือกจากนักวิชาชีพด้านสุขภาพจิต


หากคุณทราบว่าตัวเองต้องการพบนักวิชาชีพสุขภาพจิตใด เช่น จิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก นักจิตวิทยาการปรึกษา หรือนักจิตบำบัด คุณสามารถประเมินคุณสมบัติและมาตรฐานของนักวิชาชีพเหล่านี้ได้จาก:


  • ใบประกอบวิชาชีพ: คุณควรตรวจสอบว่านักวิชาชีพมีใบประกอบวิชาชีพที่ถูกต้อง ซึ่งแสดงว่าพวกเขาได้รับการรับรองจากสภาวิชาชีพหรือองค์กรที่มีอำนาจทางกฎหมาย วิชาชีพด้านสุขภาพจิตที่มีใบประกอบวิชาชีพในตอนนี้ ได้แก่ จิตแพทย์ (ใบประกอบวิชาชีพเวชกรรม) นักจิตวิทยาคลินิก (ใบประกอบโรคศิลปะ) โดยคุณสามารถตรวจสอบข้อมูลได้จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ แพทยสภา (จิตแพทย์) กองสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะ (นักจิตวิทยาคลินิก)

  • วุฒิการศึกษาและการรับรอง: ในกรณีที่วิชาชีพนั้นยังไม่มีใบประกอบวิชาชีพ เช่น นักจิตวิทยาการปรึกษา นักจิตวิทยาสาขาอื่น ๆ นักจิตบำบัด คุณสามารถตรวจสอบคุณสมบัติของพวกเขาได้จากวุฒิการศึกษาที่แสดงถึงการมีความรู้พื้นฐานโดยตรงในสาขานั้น เช่น ผู้ที่เรียกตัวเองว่านักจิตวิทยาการปรึกษาต้องจบการศึกษาระดับปริญญาสาขาจิตวิทยาการปรึกษา วุฒิการศึกษาที่สูงกว่าอาจหมายถึงชั่วโมงการฝึกปฏิบัติงานที่มากกว่า นอกจากนี้ คุณสามารถตรวจสอบคุณสมบัติของนักวิชาชีพที่ยังไม่มีใบประกอบวิชาชีพได้จากสมาคมวิชาชีพนั้น ๆ เช่น สมาคมนักจิตวิทยาการปรึกษาแห่งประเทศไทย (นักจิตวิทยาการปรึกษา)

  • ประสบการณ์และความเชี่ยวชาญ: หากคุณต้องการนักวิชาชีพที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะในปัญหาของคุณ คุณสามารถสอบถามประสบการณ์การทำงานและความเชี่ยวชาญของนักวิชาชีพได้จากองค์กรที่นักวิชาชีพสังกัด

  • ความคิดเห็นจากผู้ใช้บริการ: สอบถามจากผู้ที่เคยใช้บริการมาก่อน เช่น เพื่อน คนรู้จัก หรือสอบถามจากนักวิชาชีพใกล้เคียงที่คุณเคยไปพบ เช่น หากคุณต้องการพบจิตแพทย์ ก็อาจสอบถามข้อมูลจากนักจิตวิทยาที่คุณไปพบ หรือหากคุณต้องการพบนักจิตวิทยาหรือนักจิตบำบัด ก็อาจสอบถามข้อมูลจากจิตแพทย์ที่รักษาคุณอยู่ เพื่อประเมินแนวทางการให้บริการว่าตรงกับที่คุณต้องการหรือไม่


  • ความรู้สึกส่วนตัว: ต่อให้นักวิชาชีพที่คุณตัดสินใจไปพบมีสิ่งที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมด แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือ คุณรู้สึกสบายใจและไว้ใจที่จะพูดคุยกับนักวิชาชีพคนนั้นหรือเปล่า ถ้าคุณรู้สึกไม่สบายใจ คุณมีสิทธิที่จะเปลี่ยนนักวิชาชีพได้ เพราะการเปลี่ยนนักวิชาชีพให้ตรงกับความต้องการเป็นเรื่องปกติ


2. เลือกจากบริการด้านสุขภาพจิตที่ต้องการ


หากคุณยังไม่แน่ใจว่าควรพบนักวิชาชีพใด แต่ทราบว่าต้องการบริการประเภทไหน เช่น การวินิจฉัยโรค การรักษาด้วยยา การปรึกษาเชิงจิตวิทยา จิตบำบัด หรือการประเมินทางจิตวิทยา คุณสามารถพิจารณาได้ดังนี้:


  • การวินิจฉัยโรค: หากคุณคิดว่าตนเองมีความผิดปกติทางจิตและต้องการการวินิจฉัยโรคจากผู้เชี่ยวชาญ​ คุณต้องไปพบจิตแพทย์เท่านั้น


  • การรักษาด้วยยาและการรักษาทางการแพทย์อื่น ๆ: หากคุณต้องการการรักษาด้วยยา หรือการรักษาทางการแพทย์อื่น ๆ เช่น การกระตุ้นสมองด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า คุณก็ต้องพบจิตแพทย์เช่นกัน


  • การปรึกษาเชิงจิตวิทยา: หากคุณต้องการปรึกษานักวิชาชีพเพื่อทำความเข้าใจความรู้สึกนึกคิดของตัวเองและหาทางแก้ปัญหาที่กำลังเผชิญอยู่ คุณสามารถไปพบนักจิตวิทยาการปรึกษา หรือนักจิตวิทยาคลินิก


  • จิตบำบัด: หากคุณต้องการทำจิตบำบัดที่มีรูปแบบเฉพาะเจาะจง คุณอาจพิจารณานักจิตบำบัดในแนวทางที่คุณต้องการ เช่น CBT, Satir, EMDR หรือไปพบจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตวิทยาการปรึกษาที่มีการฝึกอบรมเพิ่มเติม (ประเด็นที่ต้องพิจารณาเพิ่มเติมคือ ในประเทศไทย นักจิตบำบัดแต่ละคนมีพื้นฐานความรู้ด้านสุขภาพจิตไม่เท่ากัน บางคนอาจมาเรียนโดยไม่มีพื้นฐานมาก่อน ดังนั้น การเลือกนักจิตบำบัดมีมีวุฒิการศึกษาพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับจิตวิทยาหรือสุขภาพจิต จะช่วยให้คุณมั่นใจได้มากขึ้น)


  • การประเมินทางจิตวิทยา: หากคุณต้องการประเมินสภาพจิตใจ ความสามารถทางสติปัญญา บุคลิกภาพ ฯลฯ ด้วยแบบทดสอบมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับ แนะนำให้คุณไปพบนักจิตวิทยาคลินิก


สิ่งสำคัญคือ:


  • คุณควรให้เวลาตัวเองในการทำความเข้าใจประเภทของนักวิชาชีพและบริการด้านสุขภาพจิตรูปแบบต่าง ๆ ให้ชัดเจนก่อนตัดสินใจเลือก การเลือกนักวิชาชีพและบริการด้านสุขภาพจิตที่เหมาะสมกับปัญหาของคุณจะช่วยให้คุณแก้ปัญหาได้ตรงจุดและได้รับประโยชน์สูงสุดจากการใช้บริการ


  • หากคุณศึกษาแล้วแต่ยังคงไม่เข้าใจอยู่ดี แนะนำให้ปรึกษาเรื่องนี้เพิ่มเติมจากนักวิชาชีพจากองค์กรที่น่าเชื่อถือ นักวิชาชีพที่มีความสามารถและมีจรรยาบรรณจะอธิบายให้คุณเห็นถึงประโยชน์และข้อจำกัดของบริการต่าง ๆ และสามารถแนะนำบริการที่เหมาะสมให้คุณได้


หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ในการตัดสินใจเลือกนักวิชาชีพสุขภาพจิตและบริการด้านสุขภาพจิตที่เหมาะสมกับคุณนะครับ


 

สมภพ แจ่มจันทร์
นักจิตวิทยาการปรึกษา

โนอิ้งมายด์เซ็นเตอร์
ศูนย์บริการการปรึกษาเชิงจิตวิทยาและการส่งเสริมสุขภาวะ

ปรึกษาปัญหาชีวิตและปัญหาสุขภาพจิต
ติดต่อทำนัดได้ที่ 0654154417

©2017 KNOWING MIND CENTER

bottom of page